YEREL DEMOKRASİDE “KATILIMCI” VE “EŞİT” YÖNETİM VURGUSU
Vicdan Vakfı’nın düzenlediği online İnsan Hakları Okulu kapsamında, 15 Ocak 2025 Çarşamba günü “Özgürlükçü, Ekolojik ve Demokratik Yerel Yönetimler” başlıklı ders gerçekleştirildi. Dersi, hâlihazırda Van Büyükşehir Belediye Eş Başkanı olan Abdullah Zeydan verdi. Bir dönem milletvekilliği ve siyasi tutukluluk süreci yaşayan Zeydan, feodal kökenli bir aileden gelmesine rağmen, “adalet, demokrasi ve özgürlük” arayışıyla nasıl bağımsız bir duruş geliştirdiğini anlattı.
FEODAL DÜZENİN İÇİNDEN DEMOKRASİYE UZANAN YOL
Kürt coğrafyasında, iktidarla iç içe olmuş bir ailede yetiştiğini belirten Abdullah Zeydan, “Feodal ağalık yapıları, devletin baskıcı politikalarıyla uyum içinde varlığını sürdürdü; oysa ben zamanla iktidarın haksızlıklara yol açtığını, vicdanı ve adaleti yok saydığını fark ettim,” dedi. Zeydan, 2015’te Hakkâri’den milletvekili seçildikten sonra 4 Kasım siyasal darbesiyle tutuklandığını, 5 yıl cezaevinde kaldığını aktardı.
Tahliye olduktan sonra Van’da halkın iradesi doğrultusunda “katılımcı ve demokratik belediyecilik” ilkelerini hayata geçirmek için yola çıktığını belirten Zeydan, “İktidarın kayyım politikaları, halkın iradesini gasp ederken, kültürel ve ekolojik dengeleri de altüst etti. Biz bunu tersine çevirmek için varız,” diye konuştu.
KAYYIM POLİTİKALARININ TAHRİBATI
Dersin önemli başlıklarından biri, kayyım döneminde yaşanan ekonomik ve toplumsal yıkım oldu. Abdullah Zeydan, “Sekiz yıl boyunca belediyeye ait milyarlarca liralık kaynak; milli eğitim, sağlık, spor gibi farklı bakanlık projelerine aktarılırken, kentte temel hizmetler görmezden gelindi,” ifadeleriyle kayyımın popülist yatırımlar altında ciddi bir borç yükü bıraktığına dikkat çekti. Yol, su, altyapı gibi asli ihtiyaçların yerine gereksiz harcamaların tercih edildiğini belirten Zeydan, “Van halkının sırtına devasa borçlar yüklendi ama halk gerçek belediye hizmetini göremedi,” dedi.
KENT KONSEYİ VE MAHALLE MECLİSLERİYLE KATILIMCI YÖNETİM
Van Büyükşehir Belediyesi olarak “ortak akıl, şeffaflık ve katılımcı demokrasi” ilkelerini benimsediklerini vurgulayan Abdullah Zeydan, Kent Konseyi, mahalle meclisleri, kadın meclisleri ve gençlik meclisleri gibi farklı platformları aktif hâle getirdiklerini söyledi. “Halkla birlikte yönetim, sadece karar alma sürecinde değil, yürütme ve denetleme süreçlerinde de hayata geçmeli,” diyen Zeydan, örnek olarak şunları sıraladı:
İhtiyaç listesini doğrudan halkın talebiyle belirleyerek 4 ayda 200 km yol yapmaları,
3 bin 100 üniversiteli gence aylık eğitim desteği sağlanması,
Başkale ilçesinin 50 yıllık içme suyu sorununun kısa sürede çözülmesi,
Kadın sığınak evleri ve istihdam odaklı kadın kooperatiflerinin yeniden aktif hâle getirilmesi,
Afet Koordinasyon Merkezi kurarak Van’ın olası depremlere karşı direnç kazanması.
Zeydan, “Bu çalışmalarda en önemli güvencemiz, toplumun her kesiminden gelen proje ve önerileri, meclislerimizde değerlendirme biçimimiz. Belediye yönetimi, en üst yöneticiden en alt birime kadar halka hesap verir durumda,” dedi.
EŞ BAŞKANLIK VE DEMOKRATİK ULUS ANLAYIŞI
Dersin soru-cevap bölümünde eş başkanlık modelinden bahseden Abdullah Zeydan, bunun kadın özgürlüğü ve toplumsal eşitlik için stratejik bir uygulama olduğunu belirtti. “Eş başkanlık, sadece iki kişilik bir imza mekanizması değil; yatay ve çoğulcu bir yönetimin ifadesi. Kadın özgürleşmeden toplum özgürleşemez,” diye konuştu.
Van’ın çok kültürlü ve çok kimlikli yapısına vurgu yapan Zeydan, “Tekçi anlayış, tarihsel ve kültürel çeşitliliği yok ediyor. Biz demokratik ulus perspektifiyle, her inanç ve kimliğin kendini özgürce ifade edebileceği bir kent inşa etmeye çalışıyoruz,” dedi.
‘HİZMET’ VE ‘HAKLAR’ ODAKLI YEREL DÖNÜŞÜM
Abdullah Zeydan, kayyımların yol açtığı siyasi ve mali zorluklara rağmen projelerle kenti dönüştürmeye devam edeceklerini kaydetti. “Belediyecilik sadece asfalt ve beton değildir. İstihdamdan ekolojik korumaya, gençlikten kültüre kadar çok boyutlu bir anlayışı hâkim kılmak zorundayız,” diyerek, tarım ve turizm başta olmak üzere Van’ın sahip olduğu potansiyeli canlandırmak istediklerini söyledi.
Sadece Van’a değil, ülkenin her bölgesine de afet, yangın vb. konularda destek sunduklarını ifade eden Zeydan, “Her türlü toplumsal dayanışmayı büyütmek, özgürlükçü ve ekolojik yerel yönetim anlayışının temel taşıdır,” dedi.
ÇOK DİSİPLİNLİ DERS PROGRAMI DEVAM EDİYOR
Yaklaşık bir saat süren dersin sonunda katılımcılar, yerel yönetimlerin demokratik işleyişi, eş başkanlığın pratik uygulamaları ve kayyım politikalarının sosyo-ekonomik etkileri üzerine sorular yöneltti. Vicdan Vakfı İnsan Hakları Okulu’nun çevrim içi ders programı; hukuk, sosyoloji, ekonomi, insan hakları, sivil toplum gibi farklı disiplinlerden uzman ve aktivistlerle devam ediyor. Dersler ve takvim hakkında detaylı bilgi almak isteyenler, vakfın resmî web sitesi ve sosyal medya hesaplarını takip edebilir.
Comments